Την 1η Οκτωβρίου 2020 ξεκίνησε πιλοτικά η ψηφιακή διαβίβαση στην πλατφόρμα myDATA για όλες τις επιχειρήσεις και για παραστατικά που εκδίδουν από αυτή την ημερομηνία και μετά, ενώ από 1η Ιανουαρίου 2021, η ψηφιακή διαβίβαση των παραστατικών στο myDATA καθίσταται υποχρεωτική.
MyDATA σημαίνει «my Digital Accounting and Tax Application». Πρόκειται για τη νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα, με την οποία η ΑΑΔΕ εισάγει τα ηλεκτρονικά βιβλία στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων. Εκεί πλέον θα πρέπει οι επιχειρήσεις να καταχωρούν όλες τις λογιστικές εγγραφές που προβλέπει η σχετική νομοθεσία και διαμορφώνουν το λογιστικό τους αποτέλεσμα.
Πρόκειται για ένα τεράστιο βήμα ψηφιακού μετασχηματισμού του ίδιου του Κράτους ή πιο σωστά της αλληλεπίδρασης των επιχειρήσεων με τους κρατικούς μηχανισμούς, το οποίο έρχεται να λύσει μια σειρά από ζητήματα γραφειοκρατίας (και όχι μόνο) που ταλανίζουν το χώρο. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι πρόκειται για ένα μεγάλο ψηφιακό άλμα σε ό,τι αφορά τη σχέση των επιχειρήσεων με το Δημόσιο αφού αφενός η φορολογική διοίκηση εκσυγχρονίζεται αξιοποιώντας σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία και αφετέρου οι επιχειρήσεις διευκολύνονται στην εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων που θα οδηγήσει σε αυτοματοποίηση της συμπλήρωσης των φορολογικών δηλώσεών τους και θα τις απαλλάξει από υποχρεώσεις που έχουν σήμερα, όπως η υποβολή Καταστάσεων Πελατών – Προμηθευτών (ΜΥΦ).
Μαζί με τη μείωση του διοικητικού κόστους των επιχειρήσεων, τα ηλεκτρονικά βιβλία ενισχύουν τη διαφάνεια των συναλλαγών, προσφέροντας ένα ψηφιακό περιβάλλον συνεργασίας των επιχειρήσεων για την τιμολόγηση των αγαθών και των υπηρεσιών. Την ίδια στιγμή η φορολογική διοίκηση είναι σε θέση να παρακολουθεί τις οικονομικές συναλλαγές – και μάλιστα σε πραγματικό χρόνο σε ορισμένες περιπτώσεις – διασταυρώνοντας αυτόματα τα στοιχεία για την πάταξη, ή καλύτερα την πρόληψη, της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, ενώ με αυτόν τον τρόπο διευκολύνονται οι συνεπείς επιχειρήσεις στην επιστροφή των φόρων που δικαιούνται.
Πλεονεκτήματα myDATA
- Αυτοματοποίηση, τυποποίηση, εκσυγχρονισμός και απλοποίηση της διαδικασίας για την επισκόπηση, ανάλυση και παροχή στοιχείων των οικονομικών δεδομένων των επιχειρήσεων
- Μείωση του διαχειριστικού κόστους των επιχειρήσεων
- Αυτοματοποίηση στη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων, με έμφαση στη σταδιακή προσυμπλήρωση (περιοδικές ΦΠΑ, Φορολογίας Εισοδήματος κλπ),
- Κατάργηση Συγκεντρωτικών Καταστάσεων Πελατών – Προμηθευτών
- Βελτιστοποίηση της στόχευσης των υποθέσεων που επιλέγονται προς έλεγχο, με σκοπό την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου
- Απλούστευση και επιτάχυνση διαδικασίας επιστροφών Φόρου Εισοδήματος – ΦΠΑ για τις συνεπείς επιχειρήσεις
Καίριος ο ρόλος του ERP
Επειδή το myDATA αφορά όλες τις επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που τηρούν λογιστικά αρχεία ανεξαρτήτως μεγέθους, κατηγορίας ή τρόπου τήρησης, ακόμα κι αυτές που εκδίδουν μικρό αριθμό παραστατικών και έχουν μικρό τζίρο, όλοι αυτοί θα πρέπει να βρουν έναν εύκολο, γρήγορο και οικονομικό τρόπο να διαβιβάζουν τα απαιτούμενα στοιχεία στο myDATA. Όσες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν ήδη κάποιον πάροχο ηλεκτρονικής τιμολόγησης έχουν το πρόβλημά τους λυμένο (τουλάχιστον σε ότι αφορά τα τιμολόγια), καθότι οι πάροχοι αυτοί έχουν ήδη συνδεθεί στο myDATA. Από την άλλη, η διαβίβαση μπορεί να γίνει είτε απευθείας από το ERP της επιχείρησής – οι πάροχοι βρίσκονται σε έναν αγώνα δρόμου να ενημερώσουν τα συστήματά τους – ή μέσω κάποιας τρίτης υπηρεσίας, συνήθως cloud, η οποία αναλαμβάνει να «διαβάσει» τις εγγραφές του ERP, να τις διαμορφώσει κατάλληλα και να τις διαβιβάσει στη σωστή μορφή στο myDATA. Σε κάθε περίπτωση οι τεχνολογίες λογισμικού σήμερα μπορούν να υποστηρίξουν πλήθος λύσεων για τη διαδικασία διαβίβασης και χαρακτηρισμού των παραστατικών. Η ΑΑΔΕ έχει δώσει στους developers το σχετικό API που επιτρέπει την εύκολη υλοποίηση της ηλεκτρονικής διαβίβασης συνόψεων παραστατικών είτε σε εμπορικά συστήματα έκδοσης παραστατικών (για αποστολή παραστατικών εσόδων) είτε σε λογιστικά συστήματα (για αποστολή
χαρακτηρισμών συναλλαγών και λογιστικών εγγραφών τακτοποίησης). Μάλιστα, το API επιτρέπει στους κατασκευαστές λογισμικού να αναβαθμίσουν τα προγράμματά τους, ώστε αυτά να ενημερώνουν τα Ηλεκτρονικά Βιβλία αυτόματα, είτε σε πραγματικό χρόνο, είτε ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Ακόμα, η διαβίβαση στο myDATA γίνεται αυτόματα μέσω των συνδεδεμένων φορολογικών μηχανισμών για τις συναλλαγές λιανικής των ταμειακών μηχανών, ενώ μπορεί κανείς να ανεβάζει τα παρασταστικά του στο myDATA ακόμα και χειροκίνητα μέσω ειδικής φόρμας.
Από όλα τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια έντονη κινητικότητα από τους παρόχους ERP και εμπορολογιστικών προγραμμάτων οι οποίοι σπεύδουν να ενημερώσουν τα συστήματά τους. Εννοείται ότι οι επιχειρήσεις που έχουν υιοθετήσει cloud ERP δεν χρειάζεται να κάνουν απολύτως τίποτα, καθότι το βάρος της ενημέρωσης πέφτει στον πάροχο.
Είναι, επομένως, η κατάλληλη εποχή για τις επιχειρήσεις να αναβαθμίσουν τα συστήματά τους με σύγχρονες λύσεις, ενώ όσες δεν έχουν ακόμα μηχανογραφηθεί να κάνουν κι αυτές το πρώτο βήμα προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ευτυχώς η ελληνική αγορά διαθέτει λύσεις για κάθε ανάγκη, για όσους επιμένουν στο on-premise, για όσους θέλουν την ευκολία του cloud και μάλιστα με ευέλικτα προγράμματα τιμολόγησης, από παραδοσιακές επιλογές μέχρι Software as a Service.
Η ουσία είναι ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει έντονος αναβρασμός στον κλάδο και το κανάλι των συνεργατών που δραστηριοποιείται στο συγκεκριμένο χώρο θα πρέπει να βρίσκεται συνεχώς έξω στην αγορά και να:
- ενημερώνει τους πελάτες για τις επιλογές που έχουν,
- αναζητά νέους πελάτες διότι τώρα είναι η καλύτερη ευκαιρία να εγκαταστήσουν μια λύση ERP,
- εξηγεί τα πλεονεκτήματα του cloud ERP,
- προτείνει λύσεις διαβίβασης στο myDATA σε εταιρείες που χρησιμοποιούν ήδη κάποιο ERP,
- τους αναλύσει τα πλεονεκτήματα της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, η οποία εκτός των άλλων τώρα λύνει και το θέμα της διαβίβασης στα Ηλεκτρονικά Βιβλία της ΑΑΔΕ.
Με ποιους τρόπους γίνεται η διαβίβαση παραστατικών στο myDATA
1. Λογιστικό / εμπορικό πρόγραμμα επιχείρησης
Τα παραστατικά εκδίδονται όπως πάντα, ενώ η σύνοψή τους διαβιβάζεται στο myDATA μαζικά μέσω του API των συστημάτων (εμπορικό, λογιστικό, ERP) που ήδη χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις.
2. Απευθείας στο myDATA μέσω ειδικής φόρμας
Για όσες επιχειρήσεις εκδίδουν μικρό αριθμό παραστατικών και δεν χρησιμοποιούν ERP ή άλλες εμπορολογιστικές εφαρμογές, υπάρχει η δυνατότητα καταχώρησης της σύνοψης των παραστατικών μέσω ειδικής φόρμας στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ.
3. Συνδεδεμένοι φορολογικοί ηλεκτρονικοί μηχανισμοί
Η περίπτωση αυτή αφορά τα καταστήματα λιανικής που διαθέτουν ταμειακές μηχανές συνδεδεμένες με την ΑΑΔΕ.
4. Ηλεκτρονική τιμολόγηση
Οι αδειοδοτημένοι πάροχοι ηλεκτρονικής τιμολόγησης διαβιβάζουν αυτόματα στην πλατφόρμα myDATA τα ηλεκτρονικά τιμολόγια που εκδίδουν για λογαριασμό των πελατών τους.
Πάροχοι ηλεκτρονικής τιμολόγησης
Όπως προαναφέραμε, η σύνδεση των επιχειρήσεων με το myDATA μπορεί να γίνει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, με την απευθείας σύνδεση της ταμειακής μηχανής, του λογισμικού που διαθέτουν, ή μέσω κάποιου πιστοποιημένου παρόχου ηλεκτρονικής τιμολόγησης.
Για το σκοπό αυτό, η επιτροπή ελέγχου καταλληλότητας για την έγκριση λογισμικού υπηρεσιών παρόχων ηλεκτρονικής τιμολόγησης έκδοσης στοιχείων της ΑΑΔΕ, στην οποία συμμετέχουν και εκπρόσωποι της αγοράς από τον ΣΕΒ και τον ΣΕΠΕ, χορήγησε τις πρώτες τέσσερις άδειες καταλληλότητας για λογισμικά ψηφιακής τιμολόγησης, που έχουν αναπτυχθεί από ισάριθμες εταιρείες. Οι εταιρείες αυτές είναι Epsilon Net, Impact, Retail Link και SoftΟne.
Όπως αναφέρει η ΑΑΔΕ η διαδικασία αδειοδότησης είναι διαρκής πράγμα που σημαίνει ότι αναμένεται να δοθούν κι άλλες άδειες καταλληλότητας σε παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικής τιμολόγησης.
Όσες επιχειρήσεις επιλέξουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες αυτών των παρόχων, μπορούν αυτόματα να διαβιβάζουν τα παραστατικά εσόδων, που εκδίδουν, στην πλατφόρμα myDATA.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η διαβίβαση των παραστατικών ψηφιακής τιμολόγησης γίνεται με ευθύνη του παρόχου, σε πραγματικό χρόνο, και αυτόματα, με την έκδοση των παραστατικών.
Πλεονεκτήματα
Οι πάροχοι αυτοί αναλαμβάνουν για λογαριασμό της επιχείρησης την αποστολή των τιμολογίων στο myDATA, αλλά και τον έλεγχό τους. Η διαβίβαση των παραστατικών ψηφιακής τιμολόγησης γίνεται με ευθύνη του παρόχου, σε πραγματικό χρόνο, και αυτόματα, με την έκδοση των παραστατικών. Τα προς έκδοση ψηφιακά τιμολόγια υποβάλλονται σε βασικούς ελέγχους από την πλατφόρμα myDATA και σημαίνονται με τον «Μοναδικό Αριθμό Καταχώρησης» (ΜΑΡΚ), ο οποίος συνοδεύει υποχρεωτικά κάθε τιμολόγιο, που εκδίδεται από αδειοδοτημένο λογισμικό.
Η ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχου βελτιώνει την αξιοπιστία των συναλλαγών, καθώς οποιοσδήποτε μπορεί να ελέγξει σε ιστοσελίδα του παρόχου την αυθεντικότητα ενός τιμολογίου, με χρήση του QR code, που φέρουν υποχρεωτικά τα ψηφιακά τιμολόγια.
Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι με σκοπό την ενθάρρυνση των επιχειρήσεων να επιλέξουν την ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχου ως τρόπο έκδοσης των παραστατικών τους, το Υπουργείο Οικονομικών και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων επεξεργάστηκαν σειρά από κίνητρα προς τις επιχειρήσεις, τα οποία θα ενταχθούν σε επικείμενο νομοσχέδιο. Συγκεκριμένα:
- Μείωση των ετών παραγραφής από φορολογικούς ελέγχους σε τρία χρόνια από πέντε που ισχύει σήμερα.
- Δυνατότητα πλήρους απόσβεσης στον πρώτο χρόνο του κόστους αγοράς του εξοπλισμού και λογισμικού που θα αποκτήσει η επιχείρηση για την ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχου.
- Δυνατότητα επιπλέον έκπτωσης κατά 100% από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, της δαπάνης που αφορά την αμοιβή του παρόχου ηλεκτρονικής τιμολόγησης.
- Τέλος, προβλέπεται η απαλλαγή από την υποχρέωση χρήσης Φορολογικής ταμειακής μηχανής ή Φορολογικού μηχανισμού για τις πωλήσεις λιανικής
Ανεξάρτητα από το myDATA, η ηλεκτρονική τιμολόγηση αναμένεται να γίνει υποχρεωτική μέσα στο 2021 και αυτή είναι μια καλή ευκαιρία να την υιοθετήσουν περισσότερες επιχειρήσεις διότι τα πλεονεκτήματά της πηγαίνουν πολύ πέρα από τα Ηλεκτρονικά Βιβλία. Εκτός από το πιο άμεσο το οποίο δεν είναι άλλο από το κόστος (εκτύπωση, αποστολή), με την ηλεκτρονική τιμολόγηση τα λάθη είναι λιγότερα, οι συναλλαγές γίνονται πιο γρήγορα, ο πελάτης/προμηθευτής λαμβάνει στον υπολογιστή του το ηλεκτρονικό αρχείο ταχύτατα (στην πραγματικότητα στιγμιαία), που σημαίνει ότι το τιμολόγιο θα πληρωθεί και πιο γρήγορα.
Επίσης, μια σειρά από άλλα πλεονεκτήματα, λόγω της ίδιας της ψηφιακής φύσης της διαδικασίας δεν μπορούν να αγνοηθούν. Αναφέρουμε μερικά: αρχειοθέτηση, αναζήτηση, εξαγωγή στατιστικών στοιχείων, άμεση εικόνα εσόδων/εξόδων, επικοινωνία με το ERP κ.λπ.
Σημαντικές ημερομηνίες
Η ανάπτυξη του έργου της διαβίβασης δεδομένων στην πλατφόρμα myDATA θα γίνει σε στάδια, ώστε να δοθεί αναγκαίος χρόνος προσαρμογής στην ηλεκτρονική επικοινωνία των επιχειρήσεων με τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ. Πιο συγκεκριμένα:
- Για όσες επιχειρήσεις επιλέξουν ως τρόπο έκδοσης των παραστατικών τους την ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχου, η δυνατότητα ηλεκτρονικής διαβίβασης δεδομένων των παραστατικών εσόδων ξεκινάει στις 20 Ιουλίου 2020.
- Για τις επιχειρήσεις που δεν θα επιλέξουν την ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχου και εκδίδουν τα παραστατικά τους, είτε χειρόγραφα, είτε ηλεκτρονικά με χρήση προγραμμάτων ERP ή άλλων εμπορολογιστικών εφαρμογών, η υποχρέωση διαβίβασης των δεδομένων των παραστατικών εσόδων ξεκινάει στη 1 Οκτωβρίου 2020
- Από την 1η Οκτωβρίου 2020 ξεκινάει επίσης και η διαβίβαση των στοιχείων λιανικής
- Για τα στοιχεία λιανικής που εκδίδονται με υποχρέωση χρήσης ταμειακής μηχανής (ΦΗΜ), μέχρι την έκδοση νεότερης απόφασης του Υπουργείου Οικονομικών κατόπιν εισήγησης της ΑΑΔΕ, προβλέπεται συγκεντρωτική διαβίβαση ανά μήνα, εκτός αν ισχύει υποχρέωση online διασύνδεσης των ΦΗΜ με την ΑΑΔΕ, οπότε και η διαβίβαση γίνεται ανά στοιχείο λιανικής πώλησης.
- Για τα στοιχεία λιανικής που εκδίδονται χωρίς την υποχρέωση χρήσης ΦΗΜ, προβλέπεται η διαβίβαση ανά στοιχείο λιανικής πώλησης από την 1η Ιανουαρίου 2021.
- Από την 1η Οκτωβρίου 2020 ξεκινάει η ηλεκτρονική διαβίβαση των χαρακτηρισμών των παραστατικών που λαμβάνουν όλες οι επιχειρήσεις (έξοδα) που εκδίδονται από την ημερομηνία αυτή και μετά.
- Μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020, οι επιχειρήσεις πρέπει να διαβιβάσουν δεδομένα όλων των παραστατικών εσόδων που εξέδωσαν, από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μέχρι την ημερομηνία πρώτης διαβίβασης, κατά τα ανωτέρω,
- Μέχρι την 28η Φεβρουαρίου 2021, οι επιχειρήσεις πρέπει να διαβιβάσουν τους χαρακτηρισμούς για τα παραστατικά εξόδων που έλαβαν και εκδόθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και την 30ή Σεπτεμβρίου 2020